Iedereen wil oud worden, maar oud zijn… daar kijken de meeste mensen niet naar uit. Toch is het ‘oud’ van vroeger niet te vergelijken met het ‘oud’ van nu. Hoe komt dat en wat kun je zelf doen om gezond en vitaal ouder te worden?
70 is het nieuwe 50
Bijna 20% van de Nederlandse bevolking is ouder dan 65 jaar. En waar een paar generaties geleden iemand van 50 meestal letterlijk achter de geraniums zat, staat de gemiddelde zestiger of zeventiger van nu vaak nog volop in het leven. Dat ouderen tegenwoordig ‘jonger’ zijn dan hun ouders op dezelfde leeftijd heeft een aantal oorzaken:
- Omdat mensen op steeds latere leeftijd kinderen krijgen, gaan zij later de empty nest-fase in.
- Mensen werken langer. De meeste mensen tussen 50 en 65 jaar werken nog steeds fulltime. Ook het percentage senioren dat (ook na hun pensioen) vrijwilligerswerk doet stijgt al jaren.
- 50-plussers gaan er steeds meer op uit in hun vrije tijd.
- Senioren zijn gezonder dan ooit.
- De informatiebehoefte van 50-plussers is groot en in de huidige maatschappij is die informatie overal beschikbaar. En een actief brein houdt ouderen langer fit en mentaal alert.
Hoe werkt dat eigenlijk, ouder worden?
“Vanaf de kindertijd ontstaat er schade in onze cellen, de bouwstenen van ons lichaam, omdat we ze gebruiken. Die slijtage kan leiden tot het ‘falen van onze organen’ en uit zich in ouderdomsziekten als suikerziekte, hartfalen, COPD en dementie,” legt hoogleraar ouderengeneeskunde Andrea Maier van de Vrije Universiteit Amsterdam uit in De Volkskrant. Veroudering is dus een proces waar ogenschijnlijk niets tegen is opgewassen. Toch kun je zelf een hoop doen om het proces van ouder worden te vertragen.
Wat kun je zelf doen?
- “Een goed gewicht is het belangrijkst,” aldus prof. dr. Maier. “Dat heeft het grootste effect op de levensduur, want overgewicht leidt tot versnelde veroudering en tot allerlei ziektes.”
- Blijf in beweging. Mensen zijn gemaakt om te bewegen en zodra je daarmee stopt zal de veroudering snel inzetten.
- Laat je regelmatig behandelen door een chiropractor. Bij het ouder worden neemt de soepelheid van het kraakbeen af omdat het droger en stijver wordt. Hierdoor wordt bewegen moeilijker, met alle gevolgen van dien. Door de wervelkolom en gewrichten regelmatig te laten controleren en corrigeren kun je langer in beweging blijven.
- Eet gezond. Uit onderzoek blijkt dat gezonde, onbewerkte voeding een positief effect heeft op het verouderingsproces. Dus geen kant- en klaarmaaltijden, pakjes of zakjes. Probeer ook geraffineerde suikers en een overdaad aan zout te voorkomen. Eet vers en gebruik waar mogelijk biologische en lokale producten.
- Zorg voor voldoende vitamine D. Bijna iedereen heeft, zeker in de wintermaanden, een tekort aan vitamine D. En laat dat nu net essentieel zijn voor de celdeling en dus belangrijk voor de botten, spieren, het hart en vele andere processen in het lichaam. Vooral voor ouderen is vitamine D onmisbaar. Vitamine D haal je uit zonlicht en dierlijke producten als vette vis. Als aanvulling kun je een goed supplement slikken. Ook vitamine B12 is belangrijk voor ouderen.
- Houd je brein gezond. Uit onderzoek is gebleken dat onze hersenen continu prikkels nodig hebben om actief en alert te blijven. Actieve hersenen zullen minder snel alzheimer ontwikkelen. Sporten is hierin belangrijk, maar ook bijvoorbeeld puzzels en (geheugen)spelletjes helpen om je brein scherp en alert te houden.
- Ook sociale omstandigheden en sociale relaties zijn belangrijk voor het welbevinden op latere leeftijd, aldus prof. dr. Nardi Steverink van de Rijksuniversiteit Groningen. “Veel ouderen die bij de huisarts komen hebben psychosociale klachten, zoals eenzaamheid of somberheid. Mensen die goed sociaal ingebed zijn leven daarentegen tot wel zeven jaar langer, blijkt uit onderzoek.”
Ouder worden is een onomkeerbaar proces, maar gelukkig is er genoeg dat je zelf kunt doen om deze fase van het leven ten volle te benutten. Om met de Amerikaanse schrijver en dichter Margaret Leland te spreken: “Het moment dat je je ergens te oud voor voelt, moet je het júist gaan doen!”